Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Reseda phyteuma

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Sounaioun

Reseda phyteuma

Resedaceae

Àutri noum : Cascaveleto, Amoureto-fèro, Erbo-mouro, Lentiho-fèro.

Nom en français : Réséda raiponce.

Descripcioun :
D'après lis estùdi boutani, lou sounaioun se vèi de mai en mai dins li terro faturado (marrido erbo), lis escoumbre e li prado que siegon umido vo sèco. Ei poulidet emé si pichòti flour di petalo retaiado e peréu si fru que dounon d'èr à de sounaioun.

Usanço :
A passa tèms se prenié pèr espurga lou cors e peréu faire susa. A l'ouro d'aro s'atrobo dins de poumado pèr sougna li mau d'os e li macaduro.

Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Reseda
Famiho : Resedaceae



Coulour de la flour : Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Reseda phyteuma L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
R
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Agrostemma githago & Reseda phyteuma

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sounaioun emé uno autro planto

fotò